زنگ خطر عملکرد مدیران بنادر بازرگانی ایران

زنگ خطر عملکرد مدیران بنادر بازرگانی ایران

ناهید فلاحی – خبرنگار اقتصادی اجتماعی پایگاه خبری مهارت کارشناسی

فروردین 1402

بنادر بازرگانی ایران به عنوان اصلی ترین رکن تجارت خارجی با سهمی بیش از 90 درصد در تجارت خارجی ایران، نقش بسزایی در توسعه اقتصادی کشور ایفا نموده و در این راستا افزایش حجم تخلیه و بارگیری در بنادر به عنوان یکی از پارامترهای مهم در عملکرد بنادر بازرگانی حکایت از موفقیت مدیریت بخش بندری و دریایی محسوب می گردد.

مطابق گزارش عمکرد تخلیه و بارگیری منتشره توسط سازمان بنادر و دریانوردی عملکرد  تخلیه و بارگیری بنادر بازرگانی ایران در سال 1400 به میزان 149.229.763 تُن و در سال 1399 به میزان 130.399.476 تُن بوده است که حکایت از رشدی در حدود 14.4% در سال 1401 نسبت به سال 1399 می نماید.

در بررسی جدول عملکرد تخلیه و بارگیری به تفکیک کالا، میزان تخلیه و بارگیری ماشین آلات، وسایل نقلیه، قطعات یدکی و ابزارآلات با افزایش 39.6%، کالاهای اساسی با افزایش 25.4% افزایش، منسوجات چرم، پوشاک، الیاف، کاغذ و چوب با 23.2% افزایش به ترتیب دارای بیشترین سهم عملیات تخلیه و بارگیری در بنادر بازرگانی ایران داشته اند.

با عنایت به این که کالاهای اساسی عمدتا شامل گندم، جو، ذرت، سویا، برنج، شکر، روغن خوراکی، فراورده های گوشتی، مواد غذایی و محصولات کشاورزی بوده و تجارت این دسته کالاها عمدتا در انحصار دولت است لذا می توان نتیجه گرفت که سهم عمده ای از بار بنادر بازرگانی مربوط به بخش دولتی یا وابسته به دولت بوده و سهم بخش غیر دولتی از رشد کمتری در مقایسه با آن مواجه بوده است.

مطابق گزارش عمکرد تخلیه و بارگیری منتشره توسط سازمان بنادر و دریانوردی عملکرد  تخلیه و بارگیری بنادر بازرگانی ایران در سال 1401 به میزان 151.701.436 تُن و در سال 1400 به میزان 149.229.763 تُن بوده است که حکایت از رشدی در حدود 1.7% در سال 1401 نسبت به سال 1400 می نماید.

علیرغم رشد حدود 13.7% افزایش عملکرد تخلیه و بارگیری در بنادر بازرگانی در سال 1400 نسبت به سال 1399، این افزایش در مقایسه با عملکرد تخلیه و بارگیری بنادر ایران در سال 1401 نسبت به سال 1400 که از افزایشی در حدود 1.7% برخوردار گردیده، حکایت از کاهش شتاب عملکرد تخلیه و بارگیری در بنادر بازرگانی در سال گذشته می نماید.

کاهش شتاب افزایش عملکرد تخلیه و بارگیری بنادر بازرگانی ایران به عنوان یکی از مولفه های مهم در تجارت فرامرزی، در کوتاه مدت و میان مدت ضمن کاهش شتاب درآمدهای بندری و دریایی کشور می تواند بر توسعه کمی و کیفی عملکرد بنادر بازرگانی ایران و نیز رشد تجارت دریابرد تاثیر گذار باشد. بنظر می رسد وزارت راه و شهرسازی به عنوان دستگاه اجرایی حاکمیتی در حوزه حمل و نقل و سازمان بنادر و دریانوردی به عنوان مرجع حاکمیت بندری و دریایی کشور بایستی هرچه سریعتر نسبت به پیاده سازی پیشنهادهای کارشناسی زیر اقدام فرمایند.

1-تغییر اساسی در رویکرد مدیریتی و برنامه ریزی در بنادر بازرگانی کشور

2-بکارگیری مدیران مجرب و متخصص به ویژه در حوزه های عملیاتی و بازرگانی

3-تامین نیروی انسانی متخصص و برگزاری دوره های آموزشی تخصصی بلند مدت برای پرسنل عملیاتی و مدیریتی با همکاری سازمان جهانی دریانوردی

4- ایجاد بخش بازرگانی با هدف بازارسازی و جذب کالا در بنادر کشور

5- اجرای ماده 51 قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران

6-اصلاح نظام تعرفه گذاری و بهره گیری از نظام تعرفه گذاری منعطف

7-تثبیت جایگاه ایران در حلقه های مفقوده کریدورهای ترانزیتی