جایگاه ایران در شاخص «تجارت فرامرزی» در سال های 2016 تا 2020

ناهید فلاحی – خبرنگار اقتصادی پایگاه خبری مهارت کارشناسی مرداد 1402

ایران در سال های 2016 تا 2020 وضعیت مطلوب‌تری در شاخص «تجارت فرامرزی» داشته است. طبق بررسی ها بهترین رتبه کشور در این شاخص مربوط به سال 2019 با رتبه 121 و بدترین رتبه مربوط به سال 2017 با رتبه 170 بوده است. نتایج پژوهش دفتر آمار و فرآوری داده‌های معاونت طرح و برنامه وزارت صمت بیانگر آن است که در 5 سال مورد بررسی، دولت در جهت آسان‌سازی روند تجارت با دنیا توانسته است زمان معطلی و هزینه‌های صرف شده در تجارت خارجی ایران را کاهش دهد. زمان صرف شده در ایران برای شاخص‌های «انطباق مرزی در بخش صادرات» 101 ساعت و برای «انطباق مرزی در بخش واردات» 141 ساعت ثبت شده است.

با جهانی شدن اقتصاد و گسترش پیوندهای اقتصادی کشورها با یکدیگر، آمارها، داده‌ها و شاخص‌های مقایسه‌ای بین کشوری اهمیتی بیش از پیش یافته است. بر همین اساس برخی سازمان‌های معتبر بین‌المللی اقدام به گردآوری و انتشار آمارها و شاخص‌های مقایسه‌ای بین کشوری می‌کنند. اطلاع از آخرین وضعیت کشورمان در این شاخص‌ها می‌تواند نقش به سزایی در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی سرمایه‌گذاران و فعالان تجاری و دیگر ذی‌نفعان داشته باشد. در همین راستا، معاونت طرح و برنامه با هدف شناسایی و بازنشر اقلام آماری و شاخص‌های مهم اقتصادی مرتبط با بخش صنعت، معدن و تجارت، تهیه گزارش «آمارها و شاخص‌های بین‌المللی» را در دستور کار خود قرار داده است. در تازه‌ترین گزارش تحلیلی، عملکرد ایران در شاخص تجارت فرامرزی از سال 2016 تا 2020 مورد واکاوی قرار گرفته است.

رتبه‌بندی کشورها در تجارت فرامرزی با مرتب‌سازی امتیاز حاصل از میانگین ساده نمرات آنها در ارتباط با زمان و هزینه انطباق اسنادی و انطباق مرزی برای صادرات و واردات به دست می‌آید. مولفه زمان براساس ساعت و مولفه هزینه به دلار اندازه گیری می شود. در سال‌های 2020-2016، ایران در شاخص تجارت فرامرزی، وضعیت مطلوب‌تری داشته و بهترین رتبه در این شاخص را در سال 2019 به دست آورده و توانسته در بین 190 کشور رتبه 121 را کسب کند و همچنین بدترین رتبه این کشور مربوط به سال 2017 است که در بین 190 کشور رتبه 170 را کسب کرده است.